Eindelijk: Nieuwe wetgeving die bossen beschermt.

Onlangs publiceerde de Trouw een belangrijk artikel dat ons als muziek in de oren klinkt, met als kop: “Europees verbod op invoerproducten die bijdragen aan ontbossing: ‘historische stap’.”

Kort samengevat komen er nieuwe regels die ervoor zorgen dat invoerproducten zoals koffie, cacao, palmolie, hout, rundvlees en rubber niet zomaar geïmporteerd mogen worden in landen binnen de Europese Unie. Dit geldt ook voor afgeleide producten zoals meubels, papier (yes!) en houtskool. De nieuwe wetgeving zorgt ervoor dat dit soort producten en goederen, die ontbossing en aantasting van bossen in de hand werken, niet meer de EU in mogen worden geïmporteerd. Het Europees Parlement en de lidstaten hebben hier een voorlopig akkoord over bereikt.

Het beoogde resultaat is dat handelaren en bedrijven voortaan alleen nog producten creëren die geen negatieve impact hebben op onze kostbare bossen. Amen!

De nieuwe regels in het kort:

• Producten die afkomstig zijn van akkerland dat na 2020 ontbost is, worden voortaan als aanjager van ontbossing gekenmerkt en daardoor verboden.
• Importeurs moeten voortaan met precieze geografische informatie over de landbouwgrond kunnen aantonen waar de grondstoffen vandaan komen.
• Importeurs moeten ook aantonen dat de rechten van inheemse bewoners niet geschonden zijn.

Handelaren krijgen 18 maanden de tijd om de nieuwe regels te verwerken en uit te voeren. Bedrijven die hun producten na die tijd in de Europese Unie willen verkopen, moeten kunnen verklaren dat de bestanddelen ervan niet afkomstig zijn van akkerland dat na 2020 is ontbost. Anders kunnen ze zeer hoge boetes verwachten.

Een einde aan wereldwijde ontbossing

Het wetsvoorstel kwam kort na de COP26-klimaattop van de VN, rond november vorig jaar waarin wereldleiders beloofden om richting 2030 een einde te maken aan de wereldwijde ontbossing. Het hele Europees Parlement en de EU-lidstaten moeten de wet nog formeel goedkeuren voordat hij in actief wordt. Dat gebeurt waarschijnlijk begin volgend jaar.

Eindelijk, een grote stap in de juiste richting

Bij MOYU zijn we zeer blij met dit nieuws: ein-de-lijk wordt er een stap gezet om ontbossing voorgoed aan banden te leggen. Ook Greenpeace spreekt van een ‘historische stap’ en het Wereld Natuurfonds meldt: “We hebben geschiedenis geschreven met deze eerste wet ooit tegen ontbossing.” Hiermee worden ook andere landen buiten de EU gemotiveerd om hun bossen beter te beschermen.

Milieudefensie reageert tevens positief, maar zegt dat deze nieuwe wet ook zou moeten gelden voor investeerders als banken en pensioenfondsen. Mogelijk worden na een evaluatie over twee jaar alsnog de regels alsnog aangescherpt, zodat financiële instellingen hier ook onder vallen.

Het Nieuwe Normaal: binnen handbereik?

Stel, we nemen een sprong in de tijd, zeg 20 jaar later. En we kijken terug op deze nieuwe wetgeving. Hopelijk zien we dan massaal in dat deze wetgeving ook echt geen moment later had moeten komen. En dat producten die ontbossing vereisten ook echt iets van ‘vroeger’ waren, en niet meer van deze tijd zijn.

Het is een mooie stap die wat ons betreft al veel eerder genomen had mogen worden. Laten we hopen dat dit zowel consumenten als handelaars, importeurs en bedrijven bewuster maakt van de gevolgen die ontbossing heeft. En ook de noodzaak duidelijk maakt om duurzamer, verantwoord en eerlijker te produceren. Dat betekent voor een groot aantal bedrijven waarschijnlijk ook dat ze op zoek moeten naar een andere manier van produceren of naar andere materialen.

Dat kunnen wij alleen maar toejuichen. Want ook al is schrijven op pulp papier nog altijd de norm, dankzij alternatieven als steenpapier komt daar langzaamaan verandering in.  Beetje bij beetje, stapje voor stapje. Iemand moet het voortouw nemen en anderen laten zien dat het kan. En wie weet, met een beetje geluk, is steenpapier over 20 jaar de nieuwe norm. Net als slaafvrije chocolade, gifvrije groente en ontbossingsvrije meubels. Met een mooiere, groenere wereld als resultaat. En daar doen we het uiteindelijk voor.